Hindistan’da geçen ay 241 kişinin hayatını kaybettiği Air India Flight 171 kazasına ilişkin soruşturmada kritik detaylar ortaya çıkıyor. Kazadan saniyeler önce kokpitte yaşananlar kara kutu kayıtlarına yansıdı. Kayıtlara göre, kaptan pilot Sumeet Sabharwal, kalkıştan hemen önce yardımcı pilot Clive Kunder’a "Uçak sende" diyerek kontrolü devretti. Kısa bir süre sonra ise motorlara yakıt akışı kesildi. Tüm göstergeler, bu hayati müdahalenin kaptan tarafından yapılmış olabileceğini işaret ediyor.
KALKIŞTAN 30 SANİYE SONRA FACİA
Ahmedabad kentinden kalkan uçak, 13:38’de havalanmasının hemen ardından yaklaşık 30 saniye içinde güç kaybederek yerleşim alanına düştü. Aralarında yerdeki 19 kişinin de bulunduğu 241 kişi yaşamını yitirirken, yalnızca bir yolcu kazadan sağ kurtuldu. Soruşturma kapsamında incelenen kara kutu verileri, kazanın nedeni hakkında ciddi şüpheleri beraberinde getirdi.
YARDIMCI PİLOT ŞOKTA: NEDEN MOTORLARI KAPATTIN?
İtalyan gazetesi Corriere della Sera, kokpit ses kayıtlarına eriştiğini öne süren iki Batılı uzmanın aktardığı bilgilerle kamuoyunu sarstı. Kayıtlarda, uçağın düşmesinden hemen önce yardımcı pilot Clive Kunder’ın kaptana defalarca “Neden motorları kapattın?” diye sorduğu duyuluyor. Kayıtlarda, bu soruya “Ben yapmadım” şeklinde muğlak bir yanıt verildiği, ancak aynı sorunun birkaç saniye içinde tekrar tekrar yöneltildiği belirtiliyor.
YAKIT AKIŞI MANUEL OLARAK KESİLMİŞ OLABİLİR
Kaza sonrası yayımlanan ön rapor, uçağın motorlarına yakıt sağlayan iki ana anahtarın kalkıştan hemen sonra “çalıştır” (run) konumundan “kesme” (cutoff) konumuna geçtiğini doğruladı. Ancak bu kritik değişikliğin manuel mi yoksa teknik bir arıza sonucu mu gerçekleştiği raporda netleştirilmedi.
Reuters’a konuşan bir kaynak ise, eldeki kokpit verilerinin yakıt akışının kaptan pilot tarafından kesildiği ihtimalini güçlendirdiğini dile getirdi.
KİLİTLİ SİSTEM UYARISI: YANLIŞLIKLA KAPANMASI İMKÂNSIZ
Raporda dikkat çeken bir diğer unsur ise, yakıt kontrol anahtarlarının “kilitli sistem” ile tasarlanmış olması. Bu sistemin amacı, anahtarların uçuş sırasında kazara veya sehven kapatılmasını önlemek. Raporda bu mekanizmanın aktif olup olmadığına dair teknik bir değerlendirme henüz yer almıyor.
Wall Street Journal’a konuşan uzmanlar, kazanın meydana geldiği anda uçağın aktif kontrolünün yardımcı pilotta olduğunu ve onun yakıt sistemine müdahale etmesinin düşük ihtimal taşıdığını belirtti. Buna karşın, kaptanın kontrolü devretmiş olması nedeniyle ellerinin serbest olduğu, dolayısıyla bu hamleyi yapmış olabileceği değerlendiriliyor.
SORUŞTURMA DERİNLEŞİYOR
Hindistan Sivil Havacılık Otoritesi’ne bağlı Uçak Kazalarını Araştırma Bürosu (AAIB) soruşturmayı sürdürüyor. Ancak kara kutu verilerine başka ülkelerin yetkili kurumları ve bağımsız analiz ekipleri de erişim sağladı. Kokpit ses kayıtlarının tamamı henüz kamuoyuna açıklanmış değil.
Uçak kazaları tarihinde nadir rastlanan bu tür bir müdahale, soruşturmanın seyrini değiştirebilir. Soruşturma tamamlandığında, kaptan pilotun olası ihmal ya da kasıt düzeyindeki eylemleri hukuki sürecin odağında olacak gibi görünüyor.
