ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Perseverance keşif aracının Mars’ta topladığı bir kaya örneğinde “potansiyel biyolojik imza” bulduğunu duyurdu. Bilim insanları, bu bulgunun Kızıl Gezegen’de yaşam izlerine dair şimdiye kadarki en güçlü ipucu olabileceğini söylüyor.
NASA’ya göre örnek, Jezero Krateri’nde eski bir nehir yatağında bulunan “Cheyava Falls” adlı kayadan geçen yıl alınmış ve “Sapphire Canyon” ismi verilmişti. Çarşamba günü Nature dergisinde yayımlanan makalede, bu örneğin yaşamın varlığını işaret edebilecek mineral ve kimyasal bileşimler barındırdığı aktarıldı.
NASA’nın vekil yöneticisi Sean Duffy, “Bu bulgu, Mars’ta yaşam keşfine en çok yaklaştığımız andır. Potansiyel bir biyolojik imzanın tanımlanması çığır açıcı bir keşiftir” dedi.
“LEOPAR BENEKLERİ” VE ŞAŞIRTICI MİNERALLER
Araştırmada dikkat çeken bulgu, kaya yüzeyinde gözlemlenen “leopar benekleri” olarak adlandırılan mineral desenleri oldu. Bu bölgelerde, Dünya’da genellikle organik bozulma çevresinde görülen vivianit (hidrate demir fosfat) ve mikrobiyal süreçlerle oluşabilen grejit (demir sülfür) mineralleri saptandı.
Stony Brook Üniversitesi’nden Joel Hurowitz, “Bulduğumuz kimyasal bileşimler mikrobiyal yaşam için enerji kaynağı olabilecek türden” ifadelerini kullandı. Ancak bilim insanları, bu minerallerin yaşam olmadan da yüksek sıcaklık ya da asidik koşullar gibi jeolojik süreçlerle oluşabileceğini hatırlatıyor.
BEKLENENDEN GENÇ KAYALARDA İZLER
Keşfi şaşırtıcı kılan bir diğer nokta, bu izlerin göreceli olarak genç tortul kayaçlarda bulunması. Önceden, yaşam izlerinin yalnızca daha eski tabakalarda olabileceği düşünülüyordu. Bu durum, Mars’ın sanılandan daha uzun süre yaşama elverişli olmuş olabileceği ihtimalini gündeme getirdi.
BİLİM DÜNYASI İÇİN KRİTİK ADIM
NASA yetkilileri, sonuçların Nature gibi hakemli bir dergide yayımlanmasının, bulgunun güvenilirliği açısından önemli olduğunun altını çiziyor. Perseverance’ın proje bilimcisi Katie Stack Morgan, “Mars’ta yaşam iddiaları olağanüstü kanıt gerektirir. Bu yayımla birlikte bilimsel süreçte önemli bir aşama kaydedildi” dedi.
PERSEVERANCE’IN GÖREVİNDE YENİ SAYFA
2021’de Mars’a inen Perseverance, bugüne dek 27 kaya örneği topladı. Araç, gelecekte Mars’a gönderilecek insanlı görevler için çevresel veri toplamanın yanı sıra, NASA’nın yaşam arayışında kritik rol oynuyor.
