Çin'de mini uçan taksiler, deneme sürecine girmiş durumda. İnsansız, oval şekilli bu araç, uçan taksi üreticisi EHang tarafından geliştirildi. Shenzhen gibi şehirlerde yemek teslimat drone'ları zaten günlük hayatın bir parçası haline gelmiş durumda ve bu hizmetin pahalı olmasına rağmen turistler için dahi bir cazibe merkezi oluşturuyor.
"ALÇAK İRTİFA EKONOMİSİ" BÜYÜME BEKLENTİSİ
Bu tür faaliyetler, hükümet desteğiyle hızla büyüyerek "alçak irtifa ekonomisi" olarak adlandırılan yeni bir sektör oluşturuyor. Ancak bu sektörün önünde sıkı hava sahası kontrolleri ve batarya kapasitesi sınırlamaları gibi teknik engeller de bulunuyor.
Devlet Bilgi Merkezi’nden araştırmacı Zhang Xiaolan'ın aktardığına göre, bin metrenin altındaki hava sahasında gerçekleştirilen faaliyetler, 2023 yılında 506 milyar yuan (yaklaşık 70 milyar dolar) değerinde bir iş hacmi yarattı. Bu rakam, Çin ekonomisinin yaklaşık yüzde 0,4’üne denk geliyor. Xiaolan, bu değerin 2035 yılına kadar 3,5 trilyon yuana (yaklaşık 490 milyar dolar) ulaşmasının beklendiğini belirtiyor.
SEKTÖRÜN LİDERLERİ VE YENİ POLİTİKALAR
AP'nin haberine göre; küresel ticari drone pazarının tahmini yüzde 70’ine sahip olan drone devi DJI’a ev sahipliği yapan Guangdong eyaleti, alçak irtifa ekonomisinin gelişiminde öncülük ediyor. Şangay yakınlarındaki zengin doğu eyaletleri Jiangsu ve Zhejiang ise bu gelişimi takip ediyor. Bu bilgiler, Çin Bilimler Akademisi, Pekin Üniversitesi ve diğer kurumların araştırma birimi tarafından hazırlanan bir raporda yer alıyor.
Guangdong’daki diğer önemli oyuncular arasında EHang, lojistik şirketi SF Express’in drone birimi Phoenix Wings ve otomobil üreticisi XPENG’in uçan araba birimi ARIDGE bulunuyor. Guangdong eyaleti, Ekim ayında hava sahası operasyonlarını kolaylaştırmak amacıyla uçuş hizmet istasyonları ve platformlarının yapımını hızlandırma planını duyurdu. Ayrıca, alçak irtifa turizmini teşvik etmek için yerel indirim kuponlarını destekleyeceğini de açıkladı.
SERTİFİKALAR VE TERMİNAL VİZYONU
Teknoloji ve finans merkezi Shenzhen, yolcu taşımacılığı için gerekli sertifikaları alan şirketlere 15 milyon yuan (2,1 milyon dolar) ödül vadeden bir program başlattı. Bu sertifikalar, helikopter gibi dikey kalkış yapabilen “eVTOL” araçlarını kapsıyor.
Çin Sivil Havacılık İdaresi, EHang’e pilot gerektirmeyen eVTOL modeliyle ticari yolcu taşımacılığına izin veren sertifikaları verdi. Bu alçak irtifa uçağı saatte 130 kilometre hıza ulaşabiliyor ve 30 kilometre menzile sahip.
EHang henüz ticari hatları başlatmamış olsa da, şirketin başkan yardımcısı He Tianxing, ilk olarak hava turizmi hizmetleriyle başlamayı hedeflediklerini söyledi. Şirket, son iki yılda 20 Çin şehrinde kalkış ve iniş alanları inşa ediyor ve beş yıl içinde farklı şirketlere ait araçların birçok hattı aynı anda kullanacağını öngörüyor. He, gelecekte alışveriş merkezleri, okullar ve parkların çatılarının terminal olarak kullanılacağı, kent çapında ağlar kurulacağını hayal ediyor ve bu teknolojinin "sadece bir araştırma ürünü ya da mühendis oyuncağı olamaz" olduğunu belirtiyor.
BATARYA SINIRLAMALARI VE GÜVENLİK ENDİŞELERİ
eVTOL’ların geliştirilmesindeki en büyük zorluk, batarya kapasitesi sınırlamalarını aşarak daha uzun uçuş süreleri sağlayabilmek. Shenzhen merkezli Skyevtol’un kurucu ortağı Guo Liming, tek kişilik eVTOL modellerinin yaklaşık 100.000 dolara satıldığını ancak yalnızca 20-30 dakika uçabildiğini belirtiyor.
Ayrıca, deneme süreçlerinde kazalar da yaşanabiliyor. Eylül ayında iki XPENG eVTOL’ü bir sergi provası sırasında çarpıştı ve iniş sırasında araçlardan biri alev aldı. Bu olayda can kaybı veya yaralanma olmazken, bir hafta sonra başka bir fuar uçuş gösterilerini iptal etti.
