Ekonomist Mahfi Eğilmez, TÜİK’in bugün yayımladığı 2025 ilk çeyrek büyüme ve Nisan ayı işsizlik verilerini değerlendirerek Türkiye ekonomisindeki kırılgan yapıya dikkat çekti. Eğilmez, “Enflasyon düşüyor, büyüme de düşüyor, işsizlik artıyor” diyerek, mevcut ekonomik durumu bir kriz olarak tanımladı.
TÜİK verilerine göre Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 2 büyürken, sanayi sektörü sıfır büyüme gösterdi, tarım sektörü ise yüzde 2 küçüldü. Eğilmez, “Bu sonuçlar bize tarım kesiminin resesyona, sanayi kesiminin stagflasyona, ihracatın durgunluğa gittiğini, ekonominin inşaat, hizmetler, tüketim harcamaları ve ithalat aracılığıyla ayakta durduğunu ve büyümenin giderek sağlıksız bir yapıya dayandığını gösteriyor” dedi.
Nisan 2025 itibarıyla mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı yüzde 8,6 olarak açıklandı. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 32,2’ye yükseldi. Eğilmez bu konuda da şunları söyledi:
“İşgücünün üçte birinin işsiz olduğunu ama bunların arasında sadece dörtte bire yakınının iş aradığını, kalanların iş bulmaktan umudunu kestiği için iş bile aramadığını söyleyebiliriz.”
'KRİZ DÖNEMLERİNDE HİZMETLERE TALEP ARTIŞI OLUR'
Ekonomideki bozulmanın günlük yaşamda hissedildiğini vurgulayan Eğilmez, kriz tanımına ilişkin kamuoyunda oluşan yanlış algıyı şöyle değerlendirdi:
“Bazıları bu yazdıklarıma tepki olarak ‘ne krizi, kafeler, restoranlar tıklım tıklım dolu, yollar otomobil dolu, böyle kriz mi olur’ diyor. Krizin esasen böyle bir şey olduğunu, yatırım yapıp para kazanmaktan umudunu kesenlerin eline geçen parayı kafelerde, restoranlarda yediğini yani kriz dönemlerinde hizmetlere talep artışı olduğunu anlatmaya çalışıyorum.”
Eğilmez, geçtiğimiz günlerde yayımladığı Phillips eğrisi analizine de atıfta bulundu:
“26 Mayıs günü burada Phillips eğrisi analizini Türkiye’ye uyarlayan bir yazı yayınladım. Bu yazımda enflasyon düşerken işsizliğin artacağını anlatan Phillips eğrisi analizinin geçmiş verilerle değerlendirildiğinde Türkiye için doğru sonuçlar verdiğini ortaya koydum. Bugün açıklanan veriler bu analizi doğruluyor.”
'HER ŞEYİN BEDELİ VARDIR VE BAZEN BU BEDEL AĞIR OLUR'
Geleceğe dönük tahminlerini de paylaşan Eğilmez, hükümetin büyümeyi önceliklendireceğini öngörüyor:
“Eğer bu tespitim doğruysa siyasal iktidar yarım yamalak da olsa tek başına para politikası hatta faiz politikasıyla sürdürülmeye çalışılan enflasyonla mücadele işinden yavaş yavaş vaz geçecek demektir. Bu adımların atılması belki büyümeyi toparlamaya yardımcı olacaktır ama enflasyonu da yeniden ivmelendirecektir.”
Son olarak güçlü bir uyarıda bulunan Eğilmez, “Enflasyonu bir kez normal düzeye indirmeyi başarmışsanız bir daha asla yukarı gitmesine izin vermeyin. Tekrar düşürürüz havasına asla girmeyin, çünkü her şeyin bedeli vardır ve bazen bu bedel ağır olur” ifadelerini kullandı.
