Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü ve AFAD Deprem Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki depremler sonrası bölgede yürüttükleri bilimsel çalışmalar hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Sözbilir, saptanan fay hatlarının dünya literatüründe "ölü fay" olarak geçtiğini, ancak aşırı stres yüklenmesi sonucu yeniden aktifleşebildiğini belirtti.
Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 10 Ağustos ve 27 Ekim tarihlerinde Sındırgı merkezli olarak gerçekleşen 6,1 büyüklüğündeki depremlerin ardından bölgede incelemeler yaptıklarını dile getirdi. Yapılan bilimsel çalışmalar kapsamında, kırsal Yaylacık, Emendere, Aktaş ve Sinandede mahalleleri arasındaki dağlık alanda, mevcut diri fay haritalarında yer almayan yeni fay hatları tespit ettiklerini anlattı.
HARİTALARDA YER ALMAYAN 'ÖLÜ FAY'LAR AKTİFLEŞTİ
Sözbilir, tespit edilen bu fayların haritalanması için süreci başlattıklarını belirtti. Şu an için var olan ve 2013 tarihinde çizilen diri fay haritasında bu fayların hiçbirinin bulunmadığını vurgulayan Sözbilir, bu nedenle fayların çoğunlukla "ölü fay sınıfındaki faylar" olduğunu ifade etti. İkinci deprem sonrasında incelemeleri tekrar bölgede yoğunlaştırdıklarını kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Dağlık alanda birden fazla 5-6 tane birbirini takip eden ovadan dağa doğru devam eden fay saptadık. Buradaki fay, dünya literatüründe 'ölü fay' olarak geçiyor. Fakat jeolojik anlamda ölü faylar çok aşırı stres yüklendiğinde veya stres yönlerindeki değişim nedeniyle yeniden dirilebiliyor. Bu depremlerde bunu görüyoruz. Bu dağlık alandaki diri olarak haritalarda gösterilmeyen faylar deprem üretmeye başlamış diyebiliriz."
Prof. Dr. Sözbilir, saptanan bu fay hatlarının ilk kez haritalandığını ve daha önce hiçbir haritada var olmayan birkaç fay tespit ettiklerini aktardı. Bunların bir kısmını haritaladıklarını ve uluslararası dergilere göndererek basılma sürecine girdiklerini de ekledi.
BENZER BÜYÜKLÜKTE DEPREM RİSKİ SÜREBİLİR
Belirlenen fay düzleminin, depremin odak noktasındaki mekanizmayla uyuştuğunu belirten Prof. Dr. Sözbilir, fayların derinliğine dair teknik bilgi verdi:
"Şu anda fayları yüzeyde görüyoruz ama derine doğru 10 kilometreye kadar gidebiliyor ve oradaki strese bağlı olarak deprem üretebiliyor. Bölgedeki 5-6 fay birbirini tetikleyecek şekilde deprem üretiyor. O yüzden depremler bir türlü bitmiyor."
Fayın özellikleri hakkında da bilgiler paylaşan Sözbilir, uzunluklarının 35-40 kilometreye kadar uzandığını kaydetti. İlk iki depremin fayın bir kısmını kırdığını belirterek, şu tahminde bulundu:
"Birinci depremde 6,1 kırıldı, ikinci depremde 6,1'lik kısmı daha kırıldı. Üçüncü depremde 6,1 daha gerçekleşebilir çünkü şu anda fayın tümü kırılmamış durumda. Üretilen depremlerle fayın uzunluğu arasındaki orana bakıldığında fayın tümünün kırılmadığını anlıyoruz. Benzer büyüklükte bir deprem daha gelişebilir. 3-4 ayda 6,1 büyüklüğünde depremlere ulaştığımız için belki benzer bir mekanizma tekrar edebilir. Şu anda artçı aşaması yaşanıyor."
Prof. Dr. Sözbilir, tespit edilen fayın yaklaşık üçte ikilik (%66) kısmının kırıldığını, kalan üçte birlik (%33) kısmının ise büyük bir deprem üretme olasılığının düşük olduğunu sözlerine ekledi.
Öte yandan, Sındırgı'nın kırsal Yaylacık, Emendere, Aktaş ve Sinandede mahalleleri arasındaki dağlık alanda tespit edilen bu yeni fayın yüzeydeki kısmı görüntülendi.
