Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından yayımlanan 2025 Emeklilik Raporu, küresel çapta nüfusun hızla yaşlanmasının işgücü piyasaları ve emeklilik sistemleri üzerinde oluşturduğu ciddi mali baskıyı gözler önüne serdi. Raporda, Türkiye'nin 2050 sonrası dönemde yaşlı nüfus artış hızında dünyada ön sıralarda yer alacağı belirtildi.
Cumhuriyet'in haberine göre OECD, yaşlanmanın etkilerini dengelemek için ülkelerin, emeklilerin çalışma hayatına katılımlarını kolaylaştıracak acil düzenlemeler yapması gerektiğini vurguladı.
TÜRKİYE'DE DEMOGRAFİK DÖNÜŞÜM HIZLANIYOR
Rapora göre, 65 yaş üstü nüfusun çalışma çağındaki (20-64 yaş) nüfusa oranı OECD genelinde 2000'de %22 iken, 2025'te %33'e ulaştı. Bu oranın 2050'de %52'ye tırmanması bekleniyor.
Türkiye, bu eğilimi yakından takip ederek 2050 sonrası dönemde Şili, Meksika ve Kolombiya gibi ülkelerle birlikte yaşlı nüfusu en hızlı artan ülkelerden biri olacak ve 2050'de OECD ortalamasını geçecek. Raporda, "baby boomer" kuşağının yaşlanması ve doğurganlık oranlarındaki sert düşüşün yaşlanmayı hızlandıran temel sebepler olduğu kaydedildi.
KRİTİK UYARI: EMEKLİ AYLIĞI KESME KISITLAMASI
OECD raporu, Türkiye'deki emeklilik sonrası çalışma kısıtlamalarına dikkat çekerek bu durumu eleştirdi:
-
Mevcut Durum: Türkiye’de 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar, emekli aylıkları kesilmeden çalışabilirken, 1 Ekim 2008 sonrası ilk kez sigortalı olanların emekli olduktan sonra çalışmaları durumunda emekli aylıkları kesiliyor.
-
İstihdam Sorunu: Raporda, 55-64 yaş grubunun istihdam oranında Türkiye'nin %38'lik oranla OECD ülkeleri arasında en düşük seviyede bulunduğu belirtildi.
-
OECD'DEN "ÇİFTE MAAŞ" VE SÖZLEŞME FESHİ ELEŞTİRİSİ
Sistemlerin finansal sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla OECD, kritik bir reform önerisinde bulundu: normal emeklilik yaşından sonra çalışmaya devam edenlerin emekli aylığı almasının önündeki engellerin kaldırılması.
Raporda, emekli aylığının kesilmesinin, daha uzun süre çalışmayı teşvik etme hedefine ters düştüğü; çalışmaya devam eden emeklilerin ise ülkeye üretim ve vergi geliri yoluyla önemli katkılar sağladığı vurgulandı.
-
Ayrıca, emekli aylığı bağlanması için iş sözleşmesinin zorunlu feshinin, yaşlı çalışanları emeklilik öncesine göre daha zayıf ve güvencesiz çalışma koşullarına ittiği belirtilerek bu uygulamanın da yeniden gözden geçirilmesi gerektiği ifade edildi.
